STERRENKIJKEN

Met je eigen computer via het internet kijken naar de kraters op de maan, de ringen van Saturnus, een sterrennevel en zelfs een meteorenzwerm, dat kan vanaf vanavond ‘live’ vanuit Heerlen.
Om 19.00 uur neemt onze Gouverneur de nieuwste internettelescoop van het eXplorion http://www.explorion.nl, zeg maar de vroegere sterrenwacht http://www.sterrenwacht.nl aldaar, officieel in gebruik. Niet alleen leerlingen die op school een werkstuk moeten maken, kunnen via de website  vanaf vanavond - als het weer goed is - terecht. Iedereen kan via een digitale camera die aan die nieuwe telescoop bevestigd is en zijn pc het heelal 'live' gadeslaan.
Voorlopig bedienen de medewerkers daar die nieuwe sterrenkijker op heldere avonden zelf, maar binnen afzienbare tijd is die hele opstelling ook via het internet direct aan te sturen. Geweldig toch, op een heldere avond buiten zitten, omhoog turen en als je iets ziet, snel je pc starten en via de Brunssumerheide het heelal ‘live’ in detail observeren...

Zo’n fenomeen, dat noemen ze een 'robotic telescope', is volgens mij een behoorlijk uniek project voor Nederland. Ik ben eens namelijk via het internet op zoek gegaan en ontdekte via een Duitse universiteit in Göttingen een redelijke linkslijst van zo’n slechts zo'n 80 stuks wereldwijd: The MOnitoring NEtwork of Telescopes, MONET. Die link staat op de website van Het Balkon, dus geinteresseerden moeten daar mijn verhaal maar even aanklikken want er komen nog wat links langs die ik niet allemaal ga spellen.

Toen ik een internet aansluiting kreeg zo’n pakweg acht jaar geleden, en je de eerste beelden van Hawai zag binnen komen streepje voor streepje, uit die tijd herinner ik me nog een site, die nu nog steeds te vinden is: The Nine Planets. Volgens mij is het nog steeds de astronomische bijbel of zo op het internet.
Daar is sinds kort trouwens ook een Nederlandstalige (Belgische) versie van te vinden, die eveneens meer dan 90 informatieve webpagina’s omvat: de Ronde van Negen Planeten. Het is een overzicht van de geschiedenis, de mythologie en de huidige wetenschappelijke kennis van alle planeten, manen en kleinere objecten van ons zonnestelsel. Daar staat werkelijk een schat aan informatie over de zon, mercurius, venus, de aarde, mars, jupiter, saturnus, uranus en neptunus.
Dus, als je iets meer over ons zonnestelsel wilt weten, dan zou ik daar zeker eens 'warm lopen'. Want het krioelt van de sterrenkunde sites op het internet; ze zijn niet allemaal zo ‘interessant’ als je als beginneling je wilt verdiepen, vaak kun je het wetenschapsstof er bijna vanaf kloppen.

Voor de interessantste nieuwtjes hoef je trouwens tegenwoordig ook niet meer naar Amerika of zo te surfen. In Nederland zijn er prima bronnen.
Zo is er bijvoorbeeld ‘sterren’-journalist Eddy Echternach die via zijn site Astronieuws de nieuwste bevindingen ontsluit, een aanrader.  Een andere wetenschapsjournalist op dat gebied is Govert Schilling. Op zijn site http://www.allesoversterrenkunde.nl las ik, dat medio december een Japanse marsverkenner dreigt neer te storten op die planeet; dat men nu met man en macht bezig is dat te verijdelen, want dat ding zou niet goed gesteriliseerd zijn, en nog aardse micro-organismen bevatten, en dat is niet zo pluis. Lees er maar alles over op zijn site! Anders moet je Astronet maar volgen (van weer een andere Nederlandse wetenschapsjournalist Carl Koppeschaar). Ik denk dat ik - als leek dan - de drie bekendsten wel heb gehad, die dagelijks bovenop het nieuws uit het heelal zitten.

En dan nog een van harte aan te raden ankerpunt, als je jouw astronomische kennis een beetje wilt bijwerken. Ga alsjeblieft eens naar het Raayland College in Venray! Daar zit namelijk een aardrijkskunde docent, Theo van de Mortel; die man heeft heel wat lezenswaardigs bij elkaar gezet. Werkelijk een schat aan informatie en boordevol zeer informatieve links:  http://www.raayland.nl/vakken/aardrijkskunde/sterrenk.htm Een aanrader!

Trouwens, wat er vandaag, c.q. deze maand aan de sterrenhemel allemaal te zien is, meldt o.a. ook het planetarium van Artis. Zo las ik dat we in november te maken krijgen met ‘fraai vuurwerk van vallende sterren’, de meteoren van de Tauridenzwerm (in de buurt van het sterrenbeeld Stier). Rond de 18e kunnen ook de meteoren van de Leonidenzwerm voor een ware meteorenstorm zorgen. ’Tis maar dat u het weet. Misschien dan eens via die nieuwe telescoop van het eXplorion meekijken?

De ietwat gevorderde sterrenkijkers kunnen via het internet het zonnestelsel ook ‘simuleren’, bijna echt 'live'. Bij goed en bij slecht weer. Bij de Nasa staat een prachtige site http://space.jpl.nasa.gov die je tal van planeten van ‘dichtbij’ in een simulatie laat zien. Bijna ‘live’ dus, met actuele foto’s vanuit diverse ruimteschepen genomen. Dat kun je allemaal instellen. Neem maar eens een kijkje.

Maar zo een virtuele reis door het heelal kan ook vanuit België: er staan er een viertal trips op  Astronomy: a guide to the universe. Ook in het Nederlands prima gedocumenteerd. Reis 1 laat je de structuur van het melkwegstelsel zien, 2 het zonnestelsel, 3 verkent een gedeelte van de melkweg, en 4 neemt je mee door het heelal. Ik zei het al ik kan zo nog heel wat sites noemen.

Wie trouwens eens 'echt virtueel' van planeet naar planeet wil gaan en een indruk wil krijgen van de schier onmetelijke dimensies van ons universum, raad ik toch aan zelf langs te gaan bij het eXplorion http://www.explorion.nl, want daar beschikken ze over een computeranimatie die je werkelijk laat huiveren! Zeer indrukwekkend; naar mijn weten is die niet op het internet - zo geavanceerd althans - terug te vinden. Lijkt me ook niet te doen, want dat gaat zo snel. Dus toch zelf maar eens langs gaan bij de http://www.sterrenwacht.nl aan de Schaapskooiweg en meteen die nieuwe internettelescoop even van dichtbij gaan bekijken.

De echte pc-verslaafden – die het huis nooit uit komen - raad ik aan tot slot via de startpagina-variant dit thema via het internet verder te verkennen. Via http://astronomie.pagina.nl kom je voorlopig niet van je pc weg…
 

 N.B. De links in dit verhaal kunnen natuurlijk na verloop van tijd niet meer actueel zijn...