Onderstaand verhaal werd maandagochtend 19 januari '04
uitgezonden op L1 Radio, bij het Balkon van Limburg (met Tom Doesborg).
Instant Messaging (MSN, Jabber en wat dies meer zij)

Vroeger had men het over IRC. Internet Chat Relay, een manier om over het Internet met elkaar te chatten. Tegenwoordig wordt er overal gesproken over Instant Messaging; het schijnt een gigantische kostenpost te vormen voor providers als AOL Time Warner en MSN (van Microsoft). Die willen van dat gratis verkeer af, want dat kost bandbreedte en dat kost geld....

Instant Messaging is de eerste vijf jaar van zijn bestaan 30 procent sneller gegroeid dan e-mail in zijn eerste vijf jaar! Inmiddels gebruikt 44 procent van de Amerikaanse online consumenten en 30 procent van de gehele volwassen bevolking geregeld IM. Daarnaast rukken ook de corporate-, zeg maar bedrijfstoepassingen van IM rukken op. Dagelijks worden er miljarden berichten verstuurd, aldus nog geen jaar geleden een bericht in www.emerce.com.

En inderdaad, de website msn.nl was de best bezochte Nederlandse website in 2003! Aldus een recent bericht van onderzoeksbureau Multiscope. Pagina.nl en de zoekmachine Google.nl eindigden op de tweede en derde plaats in de ranglijst.
Eén jaar geleden stond startpagina.nl nog op de eerste plaats. Dit jaar zakte deze website naar de vierde plek.
De vijfde plaats wordt ingenomen door zoekmachine ilse.nl. Nieuw in de top-20 zijn de websites van marktplaats en eBay waar consumenten tweedehands goederen kunnen kopen en verkopen.
Opvallend is dat de websites van kranten in vergelijking tot andere sites minder populair zijn geworden. Waarschijnlijk omdat veel kranten zijn overgestapt naar registratie voordat men artikelen kan lezen…

Maar terug naar het onderwerp. Dat de pagina van msn (Microsoft Nederland) nu de best bezochte website is, heeft overigens gedeeltelijk te maken met het gebruik van de e-maildienst hotmail. Bij het afsluiten van deze pagina wordt de gebruiker automatisch doorgeschakeld naar de pagina van msn. Volgens het onderzoeksbureau bezoekt zo'n 15 tot 20 procent van de Nederlandse internetgebruikers, minimaal een keer per maand de site van hotmail (aldus een recent ANP bericht op www.mediafacts.nl).

MSN is dus bijzonder populair! Dagelijks worden er miljoenen zo niet miljarden gesprekken gevoerd, en de meeste tussen 7 en 8 uur ’s avonds. Nederlanders schijnen overigens, de langste Buddylist van heel Europa te hebben, gemiddeld zo'n 55 stuks.

MSN is het populairst, maar er dreigt een eind te komen aan deze gratis dienst van Microsoft. Er zijn in Internetland steeds meer geruchten dat er geld voor gevraagd gaat worden; dus is het wellicht goed eens te kijken welke alternatieven er zoal zijn…

Jabber bijvoorbeeld zo een chatsysteem in de aard van MSN, ICQ en Yahoo Messenger. Het grote verschil is dat Jabber ‘open’ is: iedereen mag weten hoe het werkt. Je bent niet gebonden aan een programma, niet afhankelijk van één server, of één bedrijf. Het is een ‘open standaard’ die door steeds nieuwe innovatieve vindingen steeds weer verfijnd wordt. Vergelijk het met Linux versus Windows in de besturingssystemen.

Enkele jaren geleden was er enkel ICQ (de afkorting voor “I Seek You”, een dienst van Israelische origine, gestart in ’96 en inmiddels van AOL). ICQ is een programma waarmee gebruikers van internet met kennissen en vrienden eveneens kunnen chatten. Als je ICQ geinstalleerd hebt, kun je jouw 'buddies' toevoegen aan een lijst. Je kunt dan zien wanneer ze online zijn, en ze berichten versturen. Iedere ICQ gebruiker heeft een uniek nummer. ICQ had enkel een programma voorzien voor Windows en later ook voor Mac.

Maar voor het Linux-besturingssysteem was er geen ICQ. Heel wat programmeurs besloten het (gesloten) ICQ-protocol te kraken, en hun eigen ICQ-programma's te maken. ICQ veranderde vaak van protocol om alle "ICQ-klonen" af te schudden. Ook MSN, Yahoo en AIM deden aan dat spel mee: een gesloten protocol, dat steeds verandert en geen programma voor Linux.

Ene Jeremy Miller begon in 1998 met een eigen chatsysteem. Ondertussen groeide Jabber uit tot een volwassen chatsysteem, gesponsord door IBM en Hewlett Packard, en gebruikt door vele bedrijven (Walt Disney, Hewlet Packard, France Telecom, Wanadoo FR, Orange UK, ...) als intern communicatiemiddel. Zelfs op de financiële markten is Jabber toegestaan! In tegenstelling tot ICQ en MSN biedt Jabber namelijk standaard een veilig versleuteld kanaal voor de berichtenstroom. De NASD, de organisatie die regels voor Wall-Street handelaren maakt, verbood vorig jaar alle ICQ en MSN varianten onder werknemers als ze geen archieffunctie hadden, aldus Planet Internet.

Jabber wil van het chatten, zoals je het kent van MSN en ICQ, een ‘écht’, betrouwbaar, onafhankelijk en gestandaardiseerd communicatiemiddel maken, waarmee je na genoeg iedereen met een computer en internetverbinding kunt bereiken.

Uitgebreidere uitleg van het functioneren van Jabber vond ik bij www.jabber.tk. In oktober is MSN trouwens overgegaan naar - wederom - een nieuw protocol, zij willen niet wil dat programma's als Trillian, Odigo en Imici (andere varianten waarmee je kunt chatten), zonder toelating of licentie gebruik maken van hun netwerk. Jabber gebruikt overigens ook een eigen netwerk. Jabber schijnt qua populariteit ‘het oude’ ICQ te hebben ingehaald. Er zijn naar schatting tegen de tien miljoen gebruikers wereldwijd.

Jabber heeft een aantal voordelen. Met MSN kun je immers geen berichten zenden naar iemand die offline is, met Jabber wel. Met MSN kun je je niet ‘als afgemeld weergeven of onzichtbaar’ op het niveau van een groep, met Jabber wel; zelfs tot op het niveau van 1 gebruiker (let op, onzichtbaarheid is niet hetzelfde als blokkeren, je ontvangt immers nog berichten)! Bij MSN kun je je maar 1 keer aanmelden, bij Jabber kun je dit meerdere keren. En als je een e-mail account hebt, dan kun je je e-mail via je Jabber-client ontvangen én beantwoorden.

Dat soort details over Jabber staan bij de Belgische (C)obnets webstek, bij de VVJV’s (de veel voorkomende jabber vragen en antwoorden) op de Nederlandse site van Willem Penninckx en handige installatie-instructies van de Belgen Bart & David.

Radio 538, The Box, Spits (Telegraaf) en Rabobank brengen sinds medio december een eigen chat- en sms-programma op de markt. Dus er zijn nog meer varianten. Deze bedrijven fungeren als een soort wederverkoper van IM4U, aldus een bericht op Planet Internet. IM4U combineert drie veelgebruikte chatprogramma's in een eigen versie: die van MSN, de Yahoo Messenger en de ICQ.

Andere mega-chatvoorzieningen zijn bijvoorbeeld Trillian en Miranda. Trillian combineert de vijf belangrijkste messengerprogramma's, en is vanwege haar gebruiksvriendelijkheid de meest gebruikte multi-messenger.

Ook Gaim  wordt veel gebruikt (vooral door gebruikers van linux-systemen). Oorspronkelijk was Gaim namelijk voor dat besturingssysteem gebouwd. Inmiddels is daar ook een Windows-versie bijgekomen.

Hoe dan ook, als je wilt gaan chatten, orienteer je eerst goed wat er voor een mogelijkheden zijn; en of die geld (gaan) kosten. Kijk ook welke veiligheidsvoorzieningen er zijn, er of continuiteit gewaarborgd is. Dat wil zeggen, of je er een paar jaar mee kunt werken, want niets is zeker op het Internet. Toepassingen van nu kunnen over vijf jaar hopeloos verouderd zijn. Want zo snel bruist de kennis op het Internet voort...

N.B. De links in dit verhaal kunnen natuurlijk na verloop van tijd niet meer actueel zijn...